De koekoek en de klok

Uit de handel genomen boek dat in bedekte termen over de conflicten tussen de hoogleraren Ketelaar-Van Dranen en Colpa-Hoijtink van de subfaculteit scheikunde van de Amsterdamse Universiteit“

“Het geweten van de intellectueel moet zuiver zijn”.

Zes jaar voor de publicatie van Hermans’ geruchtmakende roman Onder professoren verscheen van de hand van Judicus Verstegen De koekoek en de klok (1969). Deze roman handelt in bedekte termen over de conflicten tussen de hoogleraren Ketelaar-Van Dranen en Colpa-Hoijtink van de subfaculteit scheikunde van de Amsterdamse Universiteit. Het boek is, evenals Onder professoren van Hermans, een zogenaamde sleutelroman. De sleutel bij deze roman verscheen in het blad Student, maar niet van de hand van Verstegen. In die sleutel beweerden anonieme ingewijden dat het waarheidsgehalte van de roman 70 procent bedroeg en dat het heel gek moest lopen als het boek niet zou uitdraaien op een smaadproces. Zij kregen gelijk. Te veel personen herkenden zich in het boek en dreigden met een proces. Vooral prof. dr. W. van Tongeren, volgens de sleutel stond hij in de roman model voor Duivenis, trok fel van leer tegen ‘de asfalten asvaaltliteratuur van geile aap Verstegen’. De aanklacht van verscheidene hoogleraren zou volgensde Amsterdamse rechter-commissaris mr. Verkade worden geseponeerd als de oplage uit de handel werd genomen. Verstegen koos eieren voor zijn geld.